28 mei Wetsvoorstel Grapperhaus: strafbaarstelling seks tegen de wil in

Nee is nee, maar geen ‘nee’ betekent nog geen ‘ja’. Dat is een uitspraak van minister Grapperhaus van Veiligheid en Justitie. Met deze zin geeft de minister aan dat seks vrijwillig hoort te zijn. Op het moment is seks tegen de wil in niet gekwalificeerd als verkrachting. Er moet namelijk sprake zijn van (dreiging met) dwang of geweld voordat er gesproken kan worden van verkrachting. Minister Grapperhaus wil hier verandering in brengen door middel van een wetsvoorstel.

Wetsvoorstel
Op 12 mei jl. is het voorontwerp van het wetsvoorstel in consultatie gegaan. Consultatie betekent dat iedereen kan reageren op het wetsvoorstel via https://www.internetconsultatie.nl/wetseksuelemisdrijven. Onder aan de pagina staat een link naar het voorontwerp van het wetsvoorstel.  Hierin worden de strafbaarstellingen van seksuele misdrijven aangescherpt en uitgebreid om slachtoffers beter te beschermen. Een belangrijke uitbreiding is de strafbaarstelling van seks tegen de wil. Uit cijfers die in 2019 door het Algemeen Dagblad bij politie, justitie en rechtbanken zijn opgevraagd blijkt dat meldingen van verkrachting vaak niet leiden tot vervolging en veroordeling van de verdachten. Bovendien leidt slechts 37 procent van meldingen van verkrachting bij de politie tot een aangifte. 58 procent van de zaken die bij het Openbaar Ministerie aankwamen werden geseponeerd.

Bewijslast
De reden voor deze cijfers is het feit dat bewijs in zedenzaken erg lastig is. Bij een zedenzaak gaat het vaak over een-op-een situaties. Eén getuige is echter vaak niet voldoende in het strafrecht. Daarnaast is het ook lastig aan te tonen dat er sprake was van dwang of geweld. Het kan namelijk gebeuren dat een slachtoffer zich op dat moment niet helder kan uitspreken. De minister roept met het wetsvoorspel een plicht in het leven waarbij een persoon moet onderzoeken of de andere persoon wel echt seks wil. Vooral in situaties waarbij een persoon zich niet helder uitspreekt maar wel verstijft of andere signalen afgeeft.

Onderzoeksplicht
Als het wetsvoorstel wordt aangenomen ben je dus strafbaar als je weet, of op grond van de feiten en omstandigheden behoort te weten, dat de seksuele handelingen tegen de wil van de ander zijn. Voldoe je dus niet aan je onderzoeksplicht, dan riskeer je een (gevangenis)straf.

Strafmaat
In het voorstel heeft minister Grapperhaus een gevangenisstraf van maximaal zes jaar voorgesteld wat betreft de strafbaarheid van seks tegen de wil in. Deze strafmaat is gericht op penetratie. In het geval van lichte ongewilde handelingen is er een strafmaximum van vier jaar gevangenisstraf voorgesteld. Denk bij zulke seksuele handelingen aan aanrakingen van het lichaam en geslachtsdelen. Deze straffen zijn een uitgangspunt voor de rechter maar in de praktijk zal de rechter kijken naar de omstandigheden.

Overig seksueel grensoverschrijdend gedrag
Naast de strafbaarstelling van seks tegen de wil in wordt er in het wetsvoorstel ook aandacht besteed aan overig seksueel grensoverschrijdend gedrag. Eén van de andere onderwerpen is het nieuwe uitgangspunt dat online seksuele grensoverschrijding even strafwaardig is als offline. Een ander onderwerp kijkt toe op seksuele intimidatie. Dit wordt in het nieuwe wetsvoorstel ook strafbaar gesteld. Het is echter nog niet bekend of en wanneer het wetsvoorstel ingaat. Op het moment is het wetsvoorstel namelijk nog in consultatie, de einddatum van de consultatie is 16 augustus 2020. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen wordt er bij koninklijk besluit een tijdstip vastgesteld waarop het voorstel in zal gaan.

Wanneer u vragen heeft over deze of andere strafrechtelijke kwesties, kunt u ons bereiken op telefoonnummer 071-529 29 99. Daarnaast kunt u ons bereiken via het volgende mailadres: info@clavesadvocaten.nl