Je minderjarige kind op sociale media plaatsen, mag dat zomaar?

08 jul Je minderjarige kind op sociale media plaatsen, mag dat zomaar?

Door Annika van Andel

Je ziet ze tegenwoordig steeds meer verschijnen. Ouders die hun hele leven, en hiermee ook het leven van hun vaak jonge kinderen, op sociale media plaatsen. Het lijkt wellicht heel onschuldig, maar de vraag is of het belang van het kind nog wel voorop staat. Mogen ouders alles plaatsen en is het wellicht tijd voor de overheid om in te grijpen?

Uit artikel 3 van het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) vloeit voort dat het belang van het kind voorop moet staan en altijd meegenomen moet worden in de afweging die een ouder of de overheid maakt. In het geval van het vloggen van een kind komt ook het privacyrecht om de hoek kijken, dat vastgelegd is in artikel 16.

De ouders die gezag hebben over hun kind hebben het recht en de plicht om de privacy van het kind te beschermen. Het plaatsen van een kind op sociale media is momenteel toegestaan en levert geen schending van het privacyrecht op. Dat valt te verklaren vanuit het oorspronkelijke doel van het privacyrecht; bescherming bieden tegen overmatig ingrijpen in het privéleven door de overheid. Het privacyrecht was niet bedoeld om bescherming aan mensen te bieden tegen sociale media. Maar nu de samenleving verandert, veranderen ook onze behoeften aan bescherming.

Een minderjarig kind hoeft wettelijk gezien geen toestemming aan de ouders te geven voor bijvoorbeeld het delen van foto’s of filmpjes. Dit betekent dat een kind zijn ouders ook niet kan verbieden om online beelden te plaatsen. Dit terwijl uit meerdere onderzoeken is gebleken dat kinderen die gevlogd worden, of op een andere manier structureel geplaatst worden op sociale media, worden blootgesteld aan een verhoogde dreiging van pedofilie, seksueel misbruik en een vergrote kans op depressie en pesterijen.

Als de ouders het onderling niet eens zijn over wat er van het kind op sociale media wordt geplaatst, kan via de rechter worden afgedwongen dat het kind helemaal niet meer gepost mag worden. De rechter beroept zich hierbij op de dreiging van de eerder benoemde risico’s, er hoeft nog geen daadwerkelijke schade te zijn ontstaan. Maar als de ouders het onderling eens zijn is er momenteel geen regelgeving die aan het kind het recht geeft hiertegen op te treden.

Een kind mag vanaf zijn zestiende zelf zijn of haar sociale media beheren. In dit geval zou een kind de ouder geen toestemming kunnen geven om beelden van hem of haar te gebruiken. Of een kind dit zal doen is maar de vraag; er speelt natuurlijk bij een ouder-kind relatie vaak een sterk loyaliteitsgevoel. Nee zeggen tegen de ouder kan dan erg lastig zijn. Als een kind zijn ouders aansprakelijk zou willen stellen voor schade ten gevolge van het gebruiken van beelden, kan dit pas vanaf het moment dat het kind volwassen is. Het leed is dan vaak al geschied.

Om deze mogelijke privacyschending op te lossen, zijn stappen vanuit de overheid nodig. Een ouder mag en moet nu zelf de privacy van het kind beschermen, maar in het geval dat de ouders dat niet doen, is dit mogelijk niet in het belang van het kind. Vanuit het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind is de overheid verplicht om dergelijke bedreigingen weg te nemen door ouders te informeren, te begeleiden en eventueel later in te grijpen. Of en wanneer er stappen door de overheid ondernomen zal worden, is nog onbekend. Voor nu mag je als ouder zelf een belangenafweging maken, maar het is wellicht een goed idee om twee keer na te denken voordat je je kroost op het wereldwijde web plaatst.